همه چیز درباره وایر شمع خودرو
وایر شمع خودرو یک قطعه بسیار مهم و حیاتی در خودرو است. شمع خودرو که وظیفه جرقه زدن و سوزاندن مخلوط سوخت و تولید انرژی در خودرو را بر عهده دارد، برق مورد نیاز خود را از وایر شمع تامین میکند. تامین مقدار دقیق برق مورد نیاز ودر زمان درست از وظایف اصلی وایر شمع است.
در ادامه با این قطعه حساس و مهم بیشتر آشنا میشویم. با ما همراه باشید.
وایر شمع خودرو چیست و چه وظیفهای دارد؟
وایر شمع قطعه بسیار مهمی در خودرو است که کوئل را به شمع متصل کرده و برق تولید شده در کوئل را به ترمینال شمع میرساند. در کل ما دو نوع وایر شمع داریم:
- وایر شمع کابلی
- بوت وایر
نوع اول وایر شمع کابل برق چند لایه مقاومی است که دارای دو کلاهک است. یکی از کلاهکهای وایر شمع به کوئل در خودروهای انژکتور و سر دیگر به ترمینال شمع متصل میشود.
نوع دوم فقط یک بوت لاستیکی است که در داخل آن یک فنر برای برق رسانی از کوئل به ترمینال شمع وجود دارد. تعداد وایر شمع هر خودرو بستگی به تعداد سیلندرهای هر خودرو دارد. در خودروهای انژکتور به تعداد هر سیلندر یک وایر شمع داریم و در خودروهای کاربراتور یک وایر اضافه هم برای اتصال کوئل به دلکو داریم.
یک ماشین ۴ سیلندر انژکتور مانند شکل زیر به ۴ عدد وایر نیاز دارد. این وایر ها به ترتیب از کوئل به سیلندر های 1 تا 4 متصل میشوند.
در خودروهای کاربراتور به یک وایر اضافی برای کوئل به دلکو هم نیاز داریم. در شکل زیر وایر شمع پژو 405 2000 یا کاربراتور دیده میشود که یک وایر برق را از کوئل به دلکو رسانده و 4 وایر به ترتیب برق را از دلکو به سیلندر های 1 تا 4 می رسانند.
در خودرو پاترول کاربراتور 6 سیلندر مطابق شکل زیر به تعداد 7 وایر نیاز داریم. یک وایر برای برق رسانی از کوئل به دلکو و 6 وایر هم برای اتصال از دلکو به سیلندر یا شمع های داخل سیلندرها
در خودروهای جدید به علت نزدیک شدن کوئل به شمع از قطعه ای به نام بوت وایر یا بوت کوئل که یک فنر داخل آن است استفاده میشود. در این خودروها هم به تعداد هر سیلند یک بوت وایر وجود دارد. همه بوت وایر شبیه هم و هم اندازه هستند. فنر های داخل بوت وایر در بعضی از خودروها هم اندازه بوده و در بعضی 2 عدد کوچک و 2 عدد بزرگ تر هستند.
وظیفه وایر شمع خودرو انتقال صحیح برق تقویت شده در کوئل، به سر شمع ها است. این انتقال برق باید با کمترین تلفات و در سریعترین و دقیقترین زمان اتفاق بیفتد.اگر وایر به دلیل عدم کارایی، برق ضعیف را به شمع ها برساند یا برق را بد موقع به شمع ها برساند، جرقه زنی ضعیف و یا دیر اتفاق افتاده، احتراق ناقص انجام شده و موتور بد کار میکند.
وایر شمع خودرو در طول تکامل خود، تغییرات زیادی را طی کرده است. الان قصد داریم به بررسی کابل وایر شمع جدید که معروف به وایر شمع مغناطیسی یا بوبین دار کلاس F هستند بپردازیم.
برای آشنایی بیشتر با انواع وایر شمع و خرید وایر شمع مناسب وارد صفحه وایر شمع در سایت یدک پارس شوید.
کابل وایر شمع کلاس F خودرو
کابل وایر شمع کلاس F از چند لایه تشکیل شده است. هر لایه خصوصیات مربوط به خود را دارد. لایه ها باید استاندارد باشند تا وایر بهترین کارایی را داشته باشد. در تولید این کابل از سیلیکون استفاده شده است که در ادامه توضیحاتی راجع به آن می دهیم.
سیلیکون چیست؟
سیلیکون یک لاستیک قابل انعطاف در محدوده دمایی بسیار وسیع است و بسیار گران قیمت است، ولی خصوصیات آن باعث شده که از آن در محل های خاص مانند ساخت وایر شمع خودرو استفاده شود.
خصوصیاتی مانند:
- مقاومت قابل توجه در برابر گرما و سرما
- انعطاف پذیری خوب آن در محدوده دمایی بسیار وسیع
- عایق خوب در برابر آب و رطوبت، هوا، صدا
- مقاومت در برابر اسیدها و چربی ها
- نارسانایی الکتریکی
لایه های تشکیل دهنده کابل وایر شمع خودرو بوبین دار
لایه بیرونی یا عایق سیلیکونی در شکل بالا
رو کش یا لایه بیرونی وایر که باید حتما از جنس سیلیکون باشد. به جهت خصوصیات بارز سیلیکون، این لایه از قسمت های داخلی در برابر حرارت، رطوبت و… محافظت میکند.
لایه بافته شده یا شیلد فایبر گلاس در کابل وایر شمع خودرو
جنس این لایه از فایبر گلاس است. مقاومت در برابر کشش و پارگی کابل از وظایف این لایه است.
عایق سیلیکونی (سر کوب کننده امواج) های ولتاژ
این لایه از جنس سیلیکون است و ضخامت زیادی دارد. به کاهش تداخل امواج الکترو مغناطیسی کمک میکند. همان لایه سفید رنگی است که بر روی لایه سیم پیچ نصب شده است.
لایه هادی (سیم پیچ کرومیت)
اصلی ترین بخش وایر شمع خودرو است. این لایه از سیم پیچی که جنس آن معمولا کروم -آلومینیوم هست بر روی لایه فریت پیچیده شده است. استاندارد سیم ها باید 006، ۰۰7 و یا ۰۰8 باشد.
لایه دوم یا سرکوب کننده امواج
این لایه از سیلیکون تشکیل شده است که بر روی لایه اول که از فایبر گلاس است کشیده شده است.
لایه اول یا هسته مرکزی
جنس این لایه از فایبر گلاس است و برای استحکام و مقاومت کابل باید از مواد با کیفیت باشد. به مجموع لایه اول، دوم و لایه هادی مغزی کابل میگویند.
۵ ویژگی یک وایر شمع خودرو خوب
1_ کارایی خوب در دماهای مختلف
یک وایر شمع خوب باید در هر دمایی بتواند کارایی و برق رسانی خود را انجام دهد. در سرمای زمستان و در اوج گرمای تابستان. در صورتی که وایر نتواند در دماهای مختلف وظیفه خود را به خوبی انجام دهد، موتور خودرو بد کار کرده و کارایی خود را از دست میدهد.
2_ هدایت خوب جریان الکتریسیته از کوئل یا دلکو به سر شمع ها
وظیفه اصلی وایر شمع خودرو برق رسانی خوب و به موقع از کوئل در خودرو های انژکتور و دلکو در خودروهای کاربراتور به سر شمع ها است. اگر کابل وایر شمع و اتصالات آن نتوانند برق رسانی خوبی را انجام دهند، در کار موتور اخلال ایجاد شده و موتور بد کار میکند.
3_ کارایی بالا در محیط های روغنی و اسیدی
گاهی پیش می آید که در داخل موتور نشتی روغن و روغن ریزی ایجاد میشود و یا اسید باطری به بیرون نشت میکند. یک وایر شمع خوب باید در محیط روغنی و بعضا اسیدی داخل موتور کار خود را به خوبی انجام دهد. یعنی اینکه این مواد نباید ذره ای اخلال در کار وایر شمع ایجاد کنند و مانع برق رسانی وایر شمع بشوند.
4_ کارایی بالا در محیط های مرطوب
در شرایط بارندگی و یا نشتی آب موتور از داخل شیلنگ ها که داخل موتور مرطوب میشود، وایرشمع باید بدون برق دزدی به کار خود ادامه داده و برق را به سر شمع ها برساند. در غیر این صورت موتور خودرو بد کار کرده و کارایی لازم را ندارد. (منبع)
5_ در کارایی سایر قطعات الکتریکی و الکترونیکی مجاور تداخل ایجاد نکند
وایر شمع خودرو نباید پارازیت ایجاد کند و در کار سایر قطعات اخلال ایجاد کند. شایعترین نوع تداخل، ایجاد پارازیت در رادیو ماشین است که قابل مشاهده و شنیدن است. یک وایر خوب علاوه بر برق رسانی درست و صحیح در کار سایر قطعات هم اخلال ایجاد نمیکند.
انواع وایر شمع خودرو
1: وایر شمع سیمی
این نوع وایر شمعها در خودرو و موتور سیکلت کاربراتوری استفاده میشدند. در هسته مرکزی این وایر شمع تعداد مشخصی سیم مسی یا آلومینیومی وجود دارد و بر روی آن یک لایه سیلیکون قرار گرفته است.برق رسانی بسیار خوبی دارند ولی نویز بسیار زیادی تولید میکنند.
از این وایر شمع امروزه به نام وایر شمع مقاومت صفر یا تقویتی در خودروهای انژکتور هم استفاده میشود که امواج تولید شده توسط این نوع وایر شمع برای بدن و ایسیو خودرو و سنسورها بسیار مضر است.
2: وایر شمع ابریشمی
3: وایر شمع بوبین دار یا مغناطیسی
این وایر ها جدید ترین نسل وایر شمعهای کابلی هستند که به کلاس F معروفند. کابل این وایر شمع از چند لایه تشکیل شده است. هر لایه وظیفه مهمی دارد که در صورت استفاده از مواد اولیه مناسب در ساخت آن، وایر به درستی وظیفه خود را انجام داده و خودرو بدون نقص کار میکند.
4- بوت وایر یا بوت کوئل
استفاده از وایر شمع های کابلی معایب زیادی را به همراه دارد. عدم تنظیم تایم جرقه و تلفات ولتاژ نمونه بارز این عیب اساسی هستند. به همین خاطر در خودروهای جدید از بوت وایر شمع استفاده شده است. در بوت وایر دیگر کابل وجود ندارد. تلفات ولتاژ نداریم و تایم جرقه هم دقیق تر انجام میشود.
علائم خرابی وایر شمع خودرو
- خام سوزی مخلوط سوخت و آلودگی هوا
- بد استارت خوردن خودرو، مخصوصا در هوای سرد
- سه کار کردن موتور
- لرزش موتور
- کپ کردن در حرکت اولیه
- ریپ زدن خودرو
- جرم گرفتن سر پیستون ها
- خرابی اگزوز و کاتالیست
- عدم شتاب ماشین و بد دور گرفتن
- مشکل در هنگام بالا رفتن از سربالایی
بهترین مارک یا برند وایر شمع خودرو در بازار لوازم یدکی
از قدیم وایر شمع های زیادی در بازار لوازم یدکی ایران وجود داشتند که می توان به نام هایی چون اکیوم، بوجیکورد، اتولایت و بهنام اشاره کرد. به مرور وایر شمعهای دیگری همچون وایر ایران، پاتیگ، یاقوت، کینگ وایر و… وارد بازار شدند. در سال های اخیر با توجه به ساخته شدن کابل های کلاس F استاندارد، شرکتهای تولید کننده وایر، کیفیت وایرهای خود را بالاتر بردهاند.
بعضی شرکتها فقط وایر شمع خودرو را مونتاژ کرده و بعضی هم تولید کابل و مونتاژ وایر را با هم دارند. از شرکتهای معتبر تولید کننده کابل که وایر هم تولید میکنند، می توان به شرکت کینگ وایر اشاره کرد.
با توجه به تجربیات چندین ساله ما وایر شمعی که کلاس F و تمام سیلیکون باشد، معتبر و قابل استفاده است.